Gradišku, nakon Drugog svjetskog rata, 1945. godine sačinjavala je 21 opština. Taj broj je nekoliko godina kasnije reorganizacijom lokalne samouprave smanjen na 17 opština. Godine 1952. osniva se osam opština koje obuhvataju veća područja. To su Bosanska Gradiška, Bistrica, Gornji Podgradci, Turjak, Cerovljani, Romanovci, Nova Topola i Laminci.
Cvjetko Bulović u knjizi „Prošlost Gradiške“ (2005.) piše da ni ovakva teritorijalna organizacija nije dugo potrajala. Već 1955. godine dolazi do nove podjele teritorije. Gradiški srez ukinut je 1. septembra iste godine. Područje je podijeljeno na tri samostalne lokalne samoupravne jedinice, opštine Bosanska Gradiška, Gornji Podgradci i Nova Topola. Nakon nepune tri godine, 1. jula 1958. godine prestaju rad opštine Gornji Podgradci i Nova Topola a njihova područja se pripajaju opštini Bosanska Gradiška. Opštine u BiH su do 1963. godine zadržale naziv narodni odbor opštine a nakon toga lokalne samouprave preimenovane su u skupštinu opštine. Srezovi su ukinuti 1966. godine.
Prvi poslijeratni popis stanovništva na području tadašnjeg sreza obavljen je 1948. godine. Tada je srez Gradiška imao 47 317 stanovnika. Ovdje je izostavljeno stanovništvo predratne opštine Razboj (Stapari) jer je to područje u ljeto 1945. godine pripalo srbačkoj opštini. Nije ušlo u popis ni stanovništvo Orahove koje je nešto kasnije pripojeno dubičkom srezu a početkom pedesetih godina vraćeno srezu Gradiška. Nekoliko gradiških sela pripojeno je opštini Laktaši. Gradiška grad imao je 5 154 stanovnika.
Milan Pilipović
