Obilježavanju je prisustvovao potpredsjednik Narodne skupštine Republike Srpske Petko Rankić.
Koncentracioni logor Jasenovac bio je najveći logor smrti u tadašnjoj NDH na prostoru okupirane Jugoslavije za vrijeme Drugog svjetskog rata.
Formiran je u avgustu 1941. godine, a osmislio ga je jedan od najvećih ratnih zločinaca tog doba Maks Luburić, koji bio i prvi komandant logora.
Sistem logora smrti NDH obuhvatao je oko 80 logora, a Donja Gradina je bila najveće stratište u sistemu koncentracionih logora Jasenovac.
Ustaše su u aprilu 1945. godine počele konačnu likvidaciju logora, što je podrazumijevalo da se ubiju svi preostali logoraši, uništi logorska arhiva i da se objekti logora spale i unište do temelja.
Prema podacima Spomen-područja Donja Gradina, na dan proboja u logoru Jasenovac je bilo 1.073 logoraša, od kojih je 600 krenulo u proboj, a preživjelo je 90.
Za vođu proboja je izabran Ante Bakotić, koji je dao znak za početak ustanka 22. aprila 1945. godine u 9.50 časova.
Naoružani ciglama i daskama, logoraši su navalili na vrata zgrade, a bunker pored kapije uspio je onesposobiti Mile Ristić puškomitraljezom otetim od ustaše, čime je omogućio logorašima da izađu izvan logorskih zidina.
Profesor Gideon Grajf, istoričar specijalizovan za Holokaust, navodi da je Jasenovac bio daleko brutalniji od Aušvica, gdje su u procesu „pročišćenja hrvatske nacije“ srpska djeca ubijana zajedno sa odraslima.
Prema podacima Spomen-područja Donja Gradina, u Jasenovcu je tokom Drugog svjetskog rata stradalo 700.000 žrtava ustaškog zločina, među kojima je život izgubilo 500.000 Srba, 40.000 Roma, 33.000 Jevreja, 127.000 antifašista. U Jasenovcu je stradalo 20.000 djece.
RTRS
