U manastirskoj crkvi posvećenoj Svetom Jovanu Krstitelju, u Jasenovcu, danas je održano molitveno sjećanje na 80. godišnjicu proboja jasenovačkih logoraša. Ovu liturgijsku svečanost, kojoj je prisustvovao veliki broj vjernika te predstavnika srpskih udruženja u Hrvatskoj, organizovala je eparhija slavonska. Prisustvovali su i predstavnici Katoličke crkve te Aleksander Bejukovič Nurizade, ruski ambasador u Hrvatskoj. Njegovo preosveštenstvo vladika pakračko-slavonski Jovan (Ćulibrk) podsjetio je, da je 22. april 1945. godine, kada se posljednja grupa logoraša probila iz Jasenovca, jedan od najvažnijih datuma u srpskoj istoriji.
“Tog dana Srbi treba da se okupe na mjestu proboja, da dođe u Jasenovac, jer je to mjesto simbol svekolikog stradanja u Drugom svjetskom ratu. Jasenovac je takođe mjesto tragedije, mjesto pokolja, logor NDH-a strašniji od bilo kojeg nacističkog logora. Ovdje je, poslije svega, zasijao život samim probojem logoraša. Toga dana, 22. aprila 1945. godine počelo je i vaskrsenje,” kazao je vladika Jovan.
On je takođe rekao da 22. april ima posebno mjesto i u kalendaru Srpske pravoslavne crkve, jer se tada, baš kao i 28. juna na Vidovdan i 24. marta na dan početka NATO bombardovanja SR Jugoslavije, služi zapovjedni parastos. Vladika je istakao da je važno učiti o Jasenovcu, ali i o stradanju u Drugom svjetskom ratu.
U proboj iz logora krenulo je 1 075 preostalih logoraša a samo njih 127 se domoglo slobode. Logor Jasenovac bio je stratište za Srbe, Rome i Jevreje, svih uzrasta i polova. Žrtve su bili i antifašisti. Međunarodna komisija za istinu o jasenovačkom sistemu hrvatskih koncentracionih logora zaključila je da su Hrvati u Jasenovcu i Donjoj Gradini ubili više od 700 000 Srba, 80 000 Roma i 23 000 Jevreja.
Mučenička crkva
Manastirska crkva je sagrađena 1775. godine. Razorena je na početku Drugog svjetskog rata 1941. godine. obnovljena je i osvećena 2. septembra 1984. godine. Tokom ratnih sukobadevedesetih godina prošlog vijeka , 1991. godine crkva je ponovo oštećena, a maja 1995. oskrnavljena i opustošena. Godine 2000. crkva je ponovo obnovljena i tada vladika slavonski Sava Jurić proglašava jasenovačku crkvu Rođenja Svetog Jovana Krstitelja za manastir.
Milan Pilipović
