U virtuelnoj zbirki novčanica pod nazivom „Žene na novčanicama” koju je objavio Muzej numizmatike Centralne banke Urugvaja, prikazana je i srpska novčanica u apoenu od 200 dinara, s portretom naše slikarke Nadežde Petrović, objavila je Narodna banka Srbije.
Kao i mnogi gradovi i Gradiška ima ulicu koja nosi ime Nadežde Petrović.
Ulica se nalazi u naselju Senjak, i u ulici se nalaze uglavnom stambene kuće sa ponekom zanatskom radionicom. U ovu ulicu možete doći iz ulica Ive Andrića i Hilandarske.
Red je da i kažemo nekoliko riječi o Nadeždi Petrović.
Nadežda Petrović se rodila u Čačku gde su njeni roditelji Mileva i Dimitrije Mita Petrović radili kao učitelji. Zbog Mitinog posla porodica se najprije preselila u Kraljevo, a potom u porodičnu kuću Mitinog oca u Beograd gde je završila Višu žensku školu i položila ispit za nastavnicu crtanja u srednjim školama. Bila je učenica kod slikara realiste Đorđa Krstića, a pohađala je i školu Kirila Kutlika. Na dalje školovanje u Minhen odlazi 1898. godine. Zbog nemogućnosti da pohađa zvaničnu akademiju, jer nije postojalo žensko odeljenje, uči i usavršava se u ateljeima kod Antona Ažbea, Julijusa Ekstera i Angela Jankea. Prvu samostalnu izložbu imala je u Velikoj školi u Beogradu 1900.
Po povratku iz Minhena, od 1904, angažuje se u domovini oko Prve jugoslovenske umetničke izložbe, osnivanja Društva srpskih umetnika Lada i Prve jugoslovenske umetničke kolonije u Sićevu. Radi kao nastavnica crtanja, izlaže na mnogobrojnim izložbama i istovremeno se angažuje na društvenom polju – jedan je od osnivača organizacija Kolo srpskih sestara i Narodna odbrana, pomaže stanovništvu u okupiranim oblastima Stare Srbije i Makedonije. Na studijski boravak u Pariz odlazi 1910. godine. U Beogradu 1912. godine otvara slikarsku školu. U balkanskim ratovima i Prvom svetskom ratu učestvuje kao dobrovoljna bolničarka preživljavajući sve strahote ratnih zbivanja i teško obolevši. Umrla je od tifusa u Vojnoj bolnici u Valjevu 3. aprila 1915, gde je bila na dužnosti dobrovoljne bolničarke.
Nadežda Petrović je najznačajniji srpski slikar s početka vijeka. Iako je tematski ostala vijerna nacionalnom, stilski se potpuno okrenula savremenim tokovima evropske umjetnosti. U odnosu na ostale naše umjetnike išla je znatno ispred svog vremena – sigurno da je i to jedan od razloga što od svojih savremenika nije bila dobro shvaćena, a u jednoj tradicionalno patrijarhalnoj srpskoj sredini.
Avangardnim vizuelnim izrazom i tematski angažovanim pristupom, pozicija slikarstva Nadežde Petrović potvrđena je kao granična između starih i novih shvatanja uz potpunu stilsku okrenutost savremenim tokovima evropske umetnosti i tematsku vernost nacionalnom. Iako izraziti individualista pripada porodici velikih kolorista koji stvaraju egzaltirano, gdje se kao dominanta izdiže njen ekspresionistički stav – nedvosmisleni proizvod snažne volje i temperamenta, svakako uz impresionistički pristup, fovistički kolorit, elemente secesije i simbolizma.
D. Janković
